Chuyện danh chính, ngôn thuận

Trà Mi

Đã mang súng đi về biên giới
(Có) Ai mà đăng ký với núi sông?

Trong Thông cáo Báo chí ngày 27 tháng 8, 2016 công ty “Việt Tân – Viet Nam Reform Party” do ông Nguyễn Thanh Tú đại diện đã công bố quyền sở hữu tên “Việt Tân – Viet Nam Reform Party”. Công ty này vừa ghi danh tại tiểu bang California như một công ty hoạt động hợp pháp, số đăng bạ C3934658. Công ty “Việt Tân – Viet Nam Reform Party” mà ông Nguyễn Thanh Tú đại diện cũng ghi danh với Sở thuế Liên bang Hoa Kỳ (IRS), số ký danh là EIN 81-3675984(1). Từ đây sẽ gọi là công ty Việt Tân (California).

Vào cùng ngày, phát ngôn nhân của tổ chức hoạt động chính trị Việt Tân, ông Hoàng Tứ Duy, cũng đã đưa thông cáo báo chí cho hay, “Việt Tân” hay “Vietnam Reform Party” là tên chính thức của họ, một tổ chức hoạt động hợp pháp ở Hoa Kỳ như một hiệp hội không ký danh với chính phủ địa phương (“unincorporated association”)(2). Từ đây sẽ gọi là hội Việt Tân

Trong Thông cáo báo chí nói trên, công ty Việt Tân (ở California) đã có một số yêu cầu với báo chí:

1. “Không được nhắc đến tên “Việt Tân” mà không được sự cho phép trước” của công ty;
2. “phải thu hồi mọi bài viết, phóng sự hay bản tin đã lỡ phổ biến kể từ ngày 9 tháng 8, 2016, nếu có nhắc đến tên Việt Tân, kèm lời đính chính: “Chúng tôi chính thức rút các bài có nhắc đến tên ‘Việt Tân’ và lấy làm tiếc rằng điều này đã không được sự cho phép trước của sở hữu chủ của công ty mang tên ấy.””

Thông cáo của công ty Việt Tân còn cho biết,

“Trong quá khứ, một nhóm người đã dùng tên “Việt Tân” để thực hiện các hành vi bị cho là vi luật và có hại cho xã hội. Họ bị tình nghi thực hiện việc tuyên truyền không trung thực, lường gạt, rửa tiền, trốn và gian lận thuế, dùng bạo lực, xử bắn các người bất đồng chính kiến, và giết hại một số nhà báo người Mỹ gốc Việt.”

Và vì thế công ty Việt Tân sẽ dùng biện pháp chế tài với những (cơ quan truyền thông) vi phạm yêu cầu nói trên.

Mặt khác trong thông cáo báo chí của hội Việt Tân, ông Hoàng Tứ Duy cho rằng ông “Nguyễn Thanh Tú và đồng bọn” đang đánh phá, tiếm danh, “tiếp tay giúp giải tỏa áp lực cho chế độ cộng sản Việt Nam, làm tản lực đấu tranh chung của người Việt Nam.”

Và trong cuốn, “The Law of Unincorporated Associations and Similar Relations” do Little, Brown and Company ở Boston phát hành năm 1916 và được The Lawbook Exchange Ltd., New Jersey, in lại năm 2002, tác giả Sydney R. Wrightington, một luật sư trong Luật sư Đoàn Boston, viết

“An association already in existence cannot be prevented from using its name by a corporation later organized with a similar name.”

“Một hiệp hội đã hiện hữu không thể bị một công ty có tên tương tự, thành lập sau đó, cấm dùng tên của nó (hiệp hội đó)”

Luật về hiệp hội của Mỹ. Nguồn: Sydney R. Wrightington of the Boston Bar

Đó là luật ở Hoa Kỳ vào đầu thế kỷ 20.

Và theo “Sacred Companies: Organizational Aspects of Religion and Religious Aspects of Organizations” do N. J. Demerath, Peter Dobkin Hall, Terry Schmitt, Rhys H. Williams đồng biên tập. Oxford University Press phát hành năm 1997, trang 108, hiện nay, mỗi tiểu bang tại Hoa Kỳ có luật lệ riêng định nghĩa thế nào là một hiệp hội không ký danh (unnincorporated association) và chúng sẽ được pháp luật đối xử ra sao.

Những khoản trích dẫn trong thông cáo báo chí của công ty Việt Tân — § 21002. Same or Deceptively Similar Names, § 21004. Consent Requirements, § 21004.5. Additional Guidelines Regarding Deceptively Similar and Substantially the Same As, § 21006. Name Reservations & Verbal Opinions, trong Chương 8.5 về Business Entity Names, Phân khu 7, Quyển 2 trong Bộ luật Hành chánh của tiểu bang California — đều liên hệ đến danh xưng của các cơ sở thương mại ký danh tại California.

Như thế, tên hội Việt Tân (hay đảng Việt Tân), một tổ chức có hoạt động chính trị ở nhiều nơi trong và ngoài nước Mỹ từ những năm 1980 và tên của công ty Việt Tân mới ghi danh với chính phủ ở California có thể

1. Gây hiểu lầm trong cộng đồng người nói tiếng Việt hay không?
2. Có thể là lý do để giới truyền thông (tiếng Việt ở California) khi sử dụng hai chữ “Việt Tân” không xin phép trước sẽ bị công ty Việt Tân (California) chế tài hay không?

Và

3. Công ty Việt Tân có đang đánh phá hội Việt Tân cùng “tiếp tay giúp giải tỏa áp lực cho chế độ cộng sản Việt Nam, làm tản lực đấu tranh chung của người Việt Nam” hay không?

Người đọc hẳn nhiên đều có thể có những trả lời riêng cho tất cả những câu hỏi nêu trên. Tuy vậy những câu trả lời có giá trị pháp lý chỉ có thể xẩy ra ở toà án tại tiểu bang California, Hoa Kỳ.